Het Vlindereffect
Het project
In het kader van de Design Challenge ‘Onze Energie Ons Landschap’ ontwikkelde Solarix samen met VenhoevenCS en DS Landschapsarchitecten een verrassend voorstel: ‘Het Vlindereffect’ waarin het op inventieve en mooie wijze opwekken van schone energie centraal staat. Daarnaast wordt het gecombineerd met het herstellen van verbindingen in de natuur en het beperken van geluidsoverlast.
‘Een snelweg vormt een enorme barrière in insectenbiotopen, de insecten overleven de wervelingen niet. Vlinders en andere kleine beestjes durven bijvoorbeeld de snelweg pas over te steken als er een file staat.’
De Design Challenge wordt georganiseerd door Kunstloc Brabant, Staatsbosbeheer en Het Groene Woud en speelt in op het feit dat duurzaamheid een steeds belangrijkere rol speelt in onze westerse samenleving. Solarix ontwierp daarom samen met het multidisciplinaire team van VenHoevenCS en DS Landschapsarchitecten ‘Het Vlindereffect’.
Het ontwerp is in feite een ultralicht web over de snelweg, maar is niet alleen ontworpen voor de opgavelocatie aan de A67 nabij de Strabrechtse heide; het kan ook wereldwijd worden toegepast op de infrastructuur. Het ontwerp versterkt lokale ecosystemen op kleine schaal en heeft ook impact op een grootschalige aanpak van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies. In feite kan dit principe bij elk wegennetwerk worden toegepast.
De ‘kleine dieren’ als uitgangspunt
Samen met VenhoevenCS en DS Landschapsarchitecten hebben wij onze gezamenlijke expertise, gedrevenheid en creativiteit ingezet om een duurzame én haalbare duurzame toekomst neer te zetten. Het is voor de aanpak van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies namelijk erg belangrijk om ook natuur inclusiviteit mee te nemen, want ‘alle kleine bee(s)tjes tellen mee’.
Kleine wezens zoals insecten zijn essentieel in de natuur. Wist je dat 85% van ons voedsel afhankelijk is van hun bestuiving? Een overspanning over de snelweg ter hoogte van de boomtoppen draagt bij aan een veilige oversteek voor deze kleine beestjes. Zo herstellen we in ons ontwerp belangrijke verbindingen in de natuur.
'Twee vliegen in een klap'
Wat ons hart nog sneller doet kloppen is het feit dat de overspanning over de weg een enorm oppervlak is waaruit schone energie kan worden opgewekt, precies in lijn met de duurzaamheidsvisie van Solarix. Het lichtgewicht honingraatweb kan gevuld worden met materialen die zonne-energie opwekken. Het is ook modulair ontworpen, zodat het kan groeien en evolueren met technische innovaties. Door dubbel gebruik te maken van de ruimte boven de weg gaat er ook minder landschap verloren.
Geen zonnepanelenvelden die biodiversiteitsverlies veroorzaken, maar een ‘web over de weg’ dat bijdraagt aan natuurlijke verbindingen en het opwekken van schone energie.
“Door deel te nemen aan deze ontwerpuitdaging en de creatieve samenwerking is het belang van het behoud van de biodiversiteit voor mij duidelijker geworden. Waar wij als bedrijf vooral bezig waren met duurzaamheid, esthetiek en circulariteit, is daar nu biodiversiteit bijgekomen.”
Natuurlijke geluidsbarrière
Om ervoor te zorgen dat de natuurlijke verbinding centraal blijft staan in het ontwerp, is er ook gekozen voor een eenvoudige maar effectieve geluidsisolatie. De ontworpen overspanning zorgt er niet alleen voor dat er zonne-energie ontstaat, maar zorgt er ook voor dat stikstof en fijnstof in de bodem terechtkomen. Hierdoor wordt de grond langs de weg verrijkt en kunnen er bomen groeien. Zo’n grote strook bos vermindert het geluid in het achterliggende natuurgebied. Met andere woorden: een natuurlijke oplossing als geluidsbarrière.
Betoverend als een vlinder
Bij Solarix vinden we het belangrijk dat onze duurzaamheidsoplossingen niet alleen energieopbrengst opleveren, maar er ook esthetisch aantrekkelijk uitzien. We vonden dit dan ook cruciaal in het voorstel van ‘The Butterfly Effect’.
De prachtige schaduwpatronen en variaties in kleuren en materialen zorgen dan ook voor een bijzondere ervaring tijdens het rijden. Net zoals je betoverd kunt worden door de kleuren en patronen van een vlinder, is dit ontwerp functioneel en prachtig vormgegeven. Het ‘web’ kan de belichaming worden van hoe we met de natuur moeten omgaan en verbindingen moeten onderhouden in plaats van ze te verliezen.
‘Dit ontwerp zorgt voor een esthetische beleving die verwijst naar insectenvleugels, spinnen en vlinders’
Al met al geeft ‘Het Vlindereffect’ een origineel en eigentijds antwoord op de centrale vraag van de ontwerpuitdaging: “Hoe kunnen we een geluiddicht ontwerp maken, waarbij energieopwekking gekoppeld is aan de omringende natuur en bovendien tot de verbeelding spreekt? Met de overspanning wordt schone energie opgewekt, de bosstrook fungeert als natuurlijke geluidsbarrière en het gehele ontwerp spreekt tot de verbeelding met de kleurvariaties en schaduwdansen. Net als de vlinder.
Wil je meer weten over de ontwerpuitdaging ‘Onze Energie, Ons Landschap’? Kijk dan eens op de website van Kunstloc Brabant..
Stadsschouwburg Middelburg
Verduurzamen op een mooie manier? Dat kan! In opdracht van gemeente Middelburg verduurzaamt Solarix de stadsschouwburg in de historische stad met zonnepanelen op de gevel.
Hoofdkantoor DSM-Firmenich
In het nieuwe hoofdkantoor van DSM worden zonnepanelen geïntegreerd in repeterende elementen in de gevel.
De Zonnekever
In het kader van het ontwerpend onderzoek ‘Landschap van verlangen’ naar energielandschappen in de Lopikerwaard, zijn vier ontwerpteams aan de slag gegaan om voor twee studiegebieden met innovatieve ideeën voor zonnevelden te komen.
